Kim loại phản ứng với nước, bazo

Dạng 3: Kim loại phản ứng với nước

- Kim loại kiềm: Na, K

- Kim loại kiềm: Ba, Ca (Mg không phản ứng với H₂O ở nhiệt độ thường)

Ví dụ 1: Một kim loại A tan trong nước cho ra 22,4 lít khí H₂ (đktc). Dung dịch thu được sau khi cô cạn cho ra chất rắn B có khối lượng 80 gam. Khối lượng của A là:

A. 23 gam.                   B. 46 gam.                   C. 39 gam.                   D. 78 gam.

Ví dụ 2: Một hồn hợp X gồm 2 kim loại kiềm A, B thuộc 2 chu kì kế tiếp, m_X = 8,5 gam. X phản ứng hết với H₂O cho ra 3,36 lít khí H₂ (đktc).

a. Khối lượng mỗi kim loại trong X là:

b. Thêm vào 8,5 gam hỗn hợp X trên một kim loại kiềm thổ C được hỗn hợp Y. Cho Y tác dụng với nước dư thu được 4,48 lít khí H₂ (đktc). Cô cạn dung dịch D thu được ta được chất rắn E có khối lượng 22,15 gam. Khối lượng của C là:

A. 1,37 gam.    B. 6,85 gam.    C. 2 gam.                     D. 4,11 gam.

Ví dụ 3: Hòa tan 23 gam một hỗn hợp gồm Ba và 2 kim loại kiềm A, B thuộc 2 chu kỳ kế tiếp vào nước được dung dịch D và 5,6 lít H₂(đktc). Nếu trung hòa 1/2 dung dịch D cần V lít dung dịch H₂SO₄ 0,5M. Cô cạn dung dịch sau phản ứng thì thu được bao nhiêu gam muối khan:

A. 35,5 gam.    B. 35 gam.                   C. 23,5 gam.    D. 23,75 gam.

Bài tập 

Câu 1: Một hồn hợp X có 0,2 mol Na và 0,1 mol K. Thêm vào hỗn hợp X trên một kim loại kiềm thổ C được hỗn hợp Y. Cho Y tác dụng với nước dư thu được 4,48 lít khí H₂ (đktc). Cô cạn dung dịch D thu được ta được chất rắn E có khối lượng 22,15 gam. D là:

A. Ca.                          B. Ba.                          C. Mg.                         D. Zn.

Câu 2: Hỗn hợp A gồm 2 kim loại kiềm thuộc hai chu kì kế tiếp. Lấy 4,25 gam hỗn hợp A hòa tan hoàn toàn vào H₂O, thu được dung dịch X. Để trung hoà dung dịch X cần 100 ml dung dịch HCl 0,5M và H₂SO₄ 0,5M. Khối lượng của mỗi kim trong A là:

Dạng 4: Kim loại phản ứng với Bazơ

- Một số kim loại có hiđroxit lưỡng tính có khả năng tan trong các dung dịch bazơ mạnh:          

Ví dụ 1: Một hỗn hợp X gồm 2 kim loại A, B với A hóa trị 2 và B hóa trị 3. Khối lượng của X là 7,74 gam. Hỗn hợp X tan hết trong H₂SO₄ loãng dư cho ra 8,736 lít H₂ (đktc) . Cũng lượng X ấy khi tác dụng với NaOH dư cho ra 6,048 lít H₂ (đktc) và còn lại một phần chất rắn không tan có khối lượng là 2,88 gam. Khối lượng mỗi kim loại trong hỗn hợp X là:

Ví dụ 2: Một hỗn hợp X gồm K và Al có khối lượng là 10,5 gam. Hòa tan X trong nước thì hỗn hợp X tan hết cho ra dung dịch A. Thêm từ từ dung dịch HCl 1M vào dung dịch A. Khi bắt đầu không có kết tủa. Kể từ thể tích dung dịch HCl 1M thêm vào là 100ml thì dung dịch A bắt đầu cho kết tủa. Số mol mỗi kim loại trong hỗn hợp X là (các phản ứng xảy ra hoàn toàn):

Ví dụ 3: Một hỗn hợp X gồm K, Zn và Fe có khối lượng là 49,3 gam, số mol K gấp 2,5 lần số mol Zn. Hòa tan hỗn hợ X trong nước dư còn lại một chất rắn A. Cho A vào 150 mol dung dịch CuSO₄ 4M thì thu được 19,2 gam kết tủa. Khối lượng mỗi kim loại trong hỗn hợp X là:

Bài tập

Câu 1: Trộn hỗn hợp X có 0,2 mol K và 0,1 mol Al với 9,3 gam hỗn hợp Y chứa a mol K và b mol Al được hỗn hợp Z. Hỗn hợp Z tan hết trong nước cho dung dịch B. Thêm HCl vào dung dịch B thì ngay giọt đầu tiên dung dịch HCl thêm vào đã có kết tủa . Gía trị của a,b là:

Câu 2: Hòa tan hoàn toàn 7,7 gam một hỗn hợp X gồm Na, Al trong nước dư. Sau phản ứng thu được 4,48 lít khí H₂ (đktc) và 2,7 gam một chất rắn không tan. Khối lượng mỗi kim loại trong hỗn hợp X là: