Ankan - Tính chất hóa học, điều chế, ứng dụng

Cập nhật lúc: 15:28 02-12-2015 Mục tin: Hóa học lớp 11


Bài viết đề cập đến tính chất hóa học, phương pháp điều chế và ứng dụng của ankan ngắn gọn dễ hiểu.

ANKAN  - TÍNH CHẤT HÓA HỌC, ĐIỀU CHẾ, ỨNG DỤNG

III. Tính chất hoá học

Phản ứng đặc trưng là phản ứng thế và phản ứng huỷ.

1. Phản ứng nhiệt phân

Ví dụ nhiệt phân metan:

2. Phản ứng thế

a) Thế clo và brom: Xảy ra dưới tác dụng của askt hoặc nhiệt độ và tạo thành một hỗn hợp sản phẩm.

Iot không có phản ứng thế với ankan. Flo phân huỷ ankan kèm theo nổ.

Những ankan có phân tử lớn tham gia phản ứng thế êm dịu hơn và ưu tiên thế những nguyên tử H của nguyên tử C hoặc cao.

 b) Thế với HNO3 (hơi HNO3 ở 200oC → 400oC).

c) Phản ứng tách H2: ở 400oC → 900oC, xúc tác Cr2O3 + Al2O3.   

3. Phản ứng oxi hoá

a) Cháy hoàn toàn: sản phẩm cháy là CO2 và H2O.

b) Oxi hoá không hoàn toàn:

4. Phản ứng crackinh 

(Sản phẩm là những hiđrocacbon no và không no).

IV. Điều chế

1. Điều chế metan

a) Lấy từ các nguồn thiên nhiên: khí thiên nhiên, khí hồ ao, khí dầu mỏ, khí chưng than đá.

b) Tổng hợp:

c) Từ muối của axit cacboxylic:

d) Từ hợp chất cacbua kim loại:

2. Điều chế các ankan khác

a) Lấy từ các nguồn thiên nhiên: khí dầu mỏ, khí thiên nhiên, sản phẩm crackinh.

b) Tổng hợp từ các dẫn xuất halogen:

R - Cl + 2Na + Cl - R'  R - R' + 2NaCl

Ví dụ:

V. Ứng dụng

- Dùng làm nhiên liệu (CH4 dùng trong đèn xì để hàn, cắt kim loại).

- Dùng làm dầu bôi trơn.

- Dùng làm dung môi.

- Để tổng hợp nhiều chất hữu cơ khác: CH3Cl, CH2Cl2, CCl4, CF2Cl2,…

- Đặc biệt từ CH4 điều chế được nhiều chất khác nhau: hỗn hợp CO + H2, amoniac,

CH ≡ CH, rượu metylic, anđehit fomic

BÀI TẬP ÁP DỤNG

Câu 1: Một hỗn hợp 2 ankan liên tiếp trong dãy đồng đẳng có tỉ khối hơi với H2 là 24,8.

    a. Công thức phân tử của 2 ankan là:

A. C2H6 và C3H8.                                              B. C4H10 và C5H12.     

C. C3H8 và C4H10.                                             D. Kết quả khác

    b. Thành phần phần trăm về thể tích của 2 ankan là:

A. 30% và 70%.                        B. 35% và 65%.          C. 60% và 40%.          D. 50% và 50%

Câu 2: Ở điều kiện tiêu chuẩn có 1 hỗn hợp khí gồm 2 hiđrocacbon no A và B, tỉ khối hơi của hỗn hợp đối với H2 là 12.

    a. Khối lượng CO2 và hơi H2O sinh ra khi đốt cháy 15,68 lít hỗn hợp (ở đktc).

A. 24,2 gam và 16,2 gam.                                             B. 48,4 gam và 32,4 gam.

C. 40 gam và 30 gam.                                                   D. Kết quả khác.

    b. Công thức phân tử của A và B là:

A. CH­4 và C2H6.                                    B. CH4 và C3H8.        

C. CH­4 và C4H10.                                  D. Cả  A, B và C.

Câu 3: Đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp X gồm hai ankan kế tiếp trong dãy đồng đẳng được 24,2 gam CO2 và 12,6 gam H2O. Công thức phân tử 2 ankan là:

A. CH4 và C2H6.            B. C2H6 và C3H8.                   

C. C3H8 và C4H10.         D. C4H10 và C5H12

Câu 4: X là hỗn hợp 2 ankan. Để đốt cháy hết 10,2 gam X cần 25,76 lít O2 (đktc). Hấp thụ toàn bộ sản phẩm cháy vào nước vôi trong dư được m gam kết tủa.

     a. Giá trị m là:

A. 30,8 gam.                           B. 70 gam.                              

C. 55 gam.                              D. 15 gam

     b. Công thức phân tử của A và B là:

A. CH­4 và C4H10.                                  B. C2H6 và C4H10.                  

C. C38 và C4H10.                                 D. Cả  A, B và C.

Câu 5: Hiđrocacbon  X cháy cho thể tích hơi nước gấp 1,2 lần thể tích CO2 (đo cùng đk). Khi tác dụng với clo tạo một dẫn xuất monoclo duy nhất. X có tên là:

A. isobutan.       B. propan.                   C. etan.           D. 2,2- đimetylpropan

Câu 6: Đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp hai hiđrocacbon đồng đẳng có khối lượng phân tử hơn kém nhau 28 đvC, ta thu được 4,48 l CO2 (đktc) và 5,4 gam H2O. CTPT của 2 hiđrocacbon trên là:

A. C2H4 và C4H8.                                  B. C2H2 và C4H6.          

C. C3H4 và C5H8.                                  D. CH4 và C3H8

Câu 7: Đốt cháy hoàn toàn 2,24 lít hỗn hợp A (đktc) gồm CH4, C2H6 và C3H8 thu được V lít khí CO2 (đktc) và 7,2 gam H2O. Giá trị của V là:

A. 5,60.                          B. 6,72.                                   C. 4,48.                       D. 2,24.

Câu 8: Đốt cháy hoàn toàn 6,72 lít hỗn hợp A (đktc) gồm CH4, C2H6, C3H8, C2H4 và C3H6, thu được 11,2 lít khí CO2 (đktc) và 12,6 gam H2O. Tổng thể tích của C2H4 và C3H6 (đktc) trong hỗn hợp A là:

A. 5,60.                          B. 3,36.                   C. 4,48.                           D. 2,24.

Câu 9: Đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp A gồm CH4, C2H2, C3H4, C4H6 thu được x mol CO2 và 18x gam H2O. Phần trăm thể tích của CH4 trong A là:

A. 30%.                         B. 40%.           C. 50%.                       D. 60%.

Câu 10: Đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp khí X gồm 2 hiđrocacbon A và B là đồng đẳng kế tiếp thu được 96,8 gam CO2 và 57,6 gam H2O. Công thức phân tử của A và B là:

A. CH4 và C2H6.                                    B. C2H6 và C3H8.                   

C. C3H8 và C4H10.                                 D. C4H10 và C5H12

Câu 11: Hỗn hợp khí X gồm 2 hiđrocacbon A và B là đồng đẳng kế tiếp. Đốt cháy X với 64 gam O2 (dư) rồi dẫn sản phẩm thu được qua bình đựng Ca(OH)2 dư thu được 100 gam kết tủa. Khí ra khỏi bình có thể tích 11,2 lít ở 0oC và 0,4 atm. Công thức phân tử của A và B là:

A. CH4 và C2H6.                        B. C2H6 và C3H8.       

C. C3H8 và C4H10.                     D. C4H10 và C5H12

Câu 12: Khi đốt cháy hoàn toàn V lít hỗn hợp khí gồm CH4, C2H6, C3H8 (đktc) thu được 44 gam CO2 và 28,8 gam H2O. Giá trị của V là:

A. 8,96.                          B. 11,20.                                 C. 13,44.                     D. 15,68.

Câu 13: Khi đốt cháy hoàn toàn 7,84 lít hỗn hợp khí gồm CH4, C2H6, C3H8 (đktc) thu được 16,8 lít khí CO2 (đktc) và x gam H2O. Giá trị của x là:

A. 6,3.                B. 13,5.                       C. 18,0.           D. 19,8.

Câu 14: Khi đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp 2 ankan là đồng đẳng kế tiếp thu được 7,84 lít khí CO2 (đktc) và 9,0 gam H2O. Công thức phân tử của 2 ankan là:

A. CH4 và C2H6.            B. C2H6 và C3H8.                    C. C3H8 và C4H10.       D. C4H10 và C5H12.

Câu 15: Nạp một hỗn hợp khí có 20% thể tích ankan A và 80% thể tích O2 (dư) vào khí nhiên kế. Sau khi cho nổ rồi cho hơi nước ngưng tụ ở nhiệt độ ban đầu thì áp suất trong khí nhiên kế giảm đi 2 lần. Thiết lập công thức phân tử của ankan A.                                                                                    

A. CH4.                          B. C2H6.                      C. C3H8 .                     D.C4H10.

Câu 16: Craking  m gam n-butan thu được  hợp A gồm H2, CH4, C2H4, C2H6, C3H6, C4H8 và một phần butan chưa bị craking. Đốt cháy hoàn toàn A thu được 9 gam H2O và 17,6 gam CO2. Giá trị của m là

A. 5,8.                            B. 11,6.                                   C. 2,6.                         D. 23,2.

Câu 17: Đốt cháy hoàn toàn một thể tích khí thiên nhiên gồm metan, etan, propan bằng oxi không khí (trong không khí, oxi chiếm 20% thể tích), thu được 7,84 lít khí CO2 (ở đktc) và 9,9 gam nước. Thể tích không khí (ở đktc) nhỏ nhất cần dùng để đốt cháy hoàn toàn lượng khí thiên nhiên trên là

A. 70,0 lít.                     B. 78,4 lít.                               C. 84,0 lít.                   D. 56,0 lít.

Câu 18: Đốt cháy một hỗn hợp hiđrocacbon ta thu được 2,24 lít CO2 (đktc) và 2,7 gam H2O thì thể tích O2 đã tham gia phản ứng cháy (đktc) là:

A. 5,6 lít.                       B. 2,8 lít.                           C. 4,48 lít.                         D. 3,92 lít.

Câu 19: Hỗn hợp khí A gồm etan và propan. Đốt cháy hỗn hợp A thu được khí CO2 và hơi H2O theo tỉ lệ thể tích 11:15. Thành phần % theo khối lượng của hỗn hợp là:

A. 18,52% ; 81,48%.                                                     B. 45% ; 55%.

C. 28,13% ; 71,87%.                                                     D. 25% ; 75%.

ĐÁP ÁN

1

C,C

5

D

9

C

13

D

17

A

2

B,D

6

D

10

B

14

B

18

D

3

C

7

B

11

A

15

B

19

C

4

B,D

8

D

12

C

16

A

20

 

 

 

 

 

Tất cả nội dung bài viết. Các em hãy xem thêm và tải file chi tiết dưới đây:

Tham Gia Group Dành Cho 2K8 Chia Sẻ, Trao Đổi Tài Liệu Miễn Phí

Luyện Bài tập trắc nghiệm môn Hóa lớp 11 - Xem ngay

>> Học trực tuyến Lớp 11 cùng thầy cô giáo giỏi trên Tuyensinh247.com. Bứt phá điểm 9,10 chỉ sau 3 tháng. Cam kết giúp học sinh lớp 11 học tốt, hoàn trả học phí nếu học không hiệu quả.

Cập nhật thông tin mới nhất của kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025