Bài tập ancol tác dụng với kim loại kiềm

ANCOL TÁC DỤNG VỚI Na

Phương pháp giải nhanh

+ Nếu đề cho khối lượng ancol, khối lượng Na và khối lượng chất rắn sau phản ứng thì áp dụng định luật bảo toàn khối lượng ta có :     n_H=

+  Nếu đề cho khối lượng ancol, Na phản ứng hết và khối lượng chất rắn sau phản ứng thì áp dụng định luật bảo toàn khối lượng ta có :

                  n_Na= = a. n_H (với a là số nhóm OH)

+ Số nhóm OH =

Câu 1 : Cho 15,6 gam hỗn hợp 2 ancol đơn chức kế tiếp nhau trong dãy đồng đẳng tác dụng hết với 9,2 gam Na thu được 24,5 gam chất rắn. 2 ancol đó là

A. CH₃OH và C₂H₅OH                                  B. C₃H₇OH và C₄H₉OH

C. C₃H₅OH và C₄H₇OH                                 D. C₂H₅OH và C₃H₇OH

Lời giải

 áp dụng định luật bảo toàn khối lượng ta có 

            n_H= =  = 0,15 mol

Gọi công thức chung của 2 ancol là OH

                     OH + Na  ONa + H₂

                    0,3 mol                                 0,15 mol

Suy ra  = = 52  = 52 – 17 = 35

Mà 2 ancol là đồng đẳng liên tiếp nên 2 ancol phải là C₂H₅OH và C₃H₇OH

Chọn đáp án D

Câu 2 : Cho 18,4 g X gồm glixerol và một ancol no đơn chức Y tác dụng với Na dư thu được 5,6 lít khí hiđro (đktc). Lượng hiđro do Y sinh ra bằng 2/3 lượng hiđro do glixerol sinh ra. Công thức phân tử của Y là

A. CH₃OH                 B. C₂H₅OH                     C. C₃H₇OH                D. C₄H₉OH

Lời giải

Sơ đồ phản ứng

 C₃H₅(OH)₃  H₂                                       ROH  H₂

a mol                        1,5a mol                                b mol              0,5b mol

Ta có phương trình : n_H= 1,5a + 0,5b = = 0,25 (1) và 0,5b = .1,5a (2)

Từ (1) và (2) suy ra a = 0,1 ; b = 0,2 mol

m_X = 0,1 . 92 + 0,2 . (R + 17) = 18,4  R = 29 (C₂H₅). Vậy ancol Y là C₂H₅OH

Chọn đáp án B

Câu 3 : Cho các chất sau :

1. HOCH₂CH₂OH                              2. HOCH₂CH₂CH₂OH         5. CH₃CH(OH)CH₂OH

3. HOCH₂CH(OH)CH₂OH                4. CH₃CH₂OCH₂CH₃

Những chất tác dụng được với Cu(OH)₂ là

A. 1, 2, 3, 5                    B. 1, 2, 4, 5                      C. 1, 3, 5            D. 3, 4, 5

Lời giải

Những chất tác dụng được với Cu(OH)₂ là những chất có 2 nhóm OH kề nhau

Vậy nên ta chọn đáp án C

Câu 4 : A, B là 2 ancol no đơn chức, kế tiếp nhau trong dãy đồng đẳng. Cho hỗn hợp gồm 1,6 gam A và 2,3 gam B tác dụng hết với Na thu được 1,12 lít H₂ (đktc). A, B có công thức phân tử lần lượt là

A. CH₃OH ; C₂H₅OH                                    B. C₂H₅OH ; C₃H₇OH

C. C₃H₇OH ; C₄H₉OH                                   D. C₄H₉OH ; C₅H₁₁OH

Lời giải

Gọi công thức chung của 2 ancol là OH

                     OH + Na  ONa + H₂

                    0,1 mol                                 0,05 mol

Suy ra  = = 39  = 39 – 17 = 22

Mà 2 ancol là đồng đẳng liên tiếp nên 2 ancol phải là CH₃OH và C₂H₅OH

Chọn đáp án A

Câu 5 : Cho 1,52 gam hỗn hợp 2 ancol đơn chức kế tiếp nhau trong dãy đồng đẳng tác dụng  với Na vừa đủ thu được 2,18 gam chất rắn. 2 ancol đó là

A. CH₃OH và C₂H₅OH                                  B. C₃H₇OH và C₄H₉OH

C. C₃H₅OH và C₄H₇OH                                 D. C₂H₅OH và C₃H₇OH

Lời giải

áp dụng định luật bảo toàn khối lượng ta có :

            n_Na= = = 0,03 mol

Gọi công thức chung của 2 ancol là OH

                     OH    +       Na  ONa + H₂

                 0,03 mol         0,03 mol

Suy ra  = = 50,67  = 50,67 – 17 = 36,67

Mà 2 ancol là đồng đẳng liên tiếp nên 2 ancol phải là C₂H₅OH và C₃H₇OH

Chọn đáp án D

Câu 6 : Cho 9,2 gam hỗn hợp ancol propylic và ancol đơn chức B tác dụng với Na dư sau phản ứng thu được 2,24 lít H₂ (đktc). Công thức của B là

A. CH₃OH                                                  B. C₂H₅OH         

C. CH₃CH(OH)CH₃                          D. CH₂ = CH – CH₂OH

Lời giải

Gọi công thức chung của 2 ancol là OH

                     OH + Na  ONa + H₂

                    0,2 mol                                    0,1 mol

Suy ra  = = 46  = 46 – 17 = 29

Mà có 1 ancol là C₃H₇OH nên  ancol còn lại phải là CH₃OH

Chọn đáp án A

Câu 7 : Cho 10 ml dung dịch ancol etylic 46^o tác dụng với Na dư. Xác định thể tích H₂ tạo thành? (biết khối lượng riêng của ancol etylic là 0,8 g/ml)

A. 2,128 lít                    B. 0,896 lít                C. 3,360 lít                   D. 4,256 lít

                                                          Lời giải

Thể tích C₂H₅OH nguyên chất là : = 4,6 ml

Khối lượng C₂H₅OH nguyên chất là : 4,6 . 0,8 = 3,68 (g)

Thể tích H₂O = 10 – 4,6 = 5,4 ml ;  Khối lượng H₂O là : 5,4 . 1 = 5,4 g

Sơ đồ phản ứng

C₂H₅OH  H₂                                         H₂O  H₂

 mol            0,15 mol                                     mol             0,04 mol

Vậy thể tích H₂ thu được là : (0,04+ 0,15) . 22,4 = 4,256 (lít)

Chọn đáp án D