Không khí - sự cháy (có bài tập áp dụng)

               KHÔNG KHÍ – SỰ CHÁY

I/ Thành phần của không khí

  Không khí là một hỗn hợp khí trong đó

- Khí oxi chiếm khoảng 1/5 về thể tích.

( Chính xác là khoảng 21% về V kh. khí).

- Phần còn lại hầu hết là khí nitơ.

1.  Ngoài khí oxi và nitơ; không khí còn chưa những chất gì khác

Trong không khí ngoài khí oxi và khí nitơ; còn có hơi nước, khí cacbonic, một số khí hiếm như Ne, Ar, bụi khói...cá chất này chiếm khoảng 1% thể tích không khí.

2.  Bảo vệ không khí trong lành, tránh ô nhiễm

a. Ô nhiễm môi trường

 Không khí bị ô nhiễm gây nhiều tác hại đến sức khoẻ con người và đời sống của động vật, thự vật

Không khí bị ô nhiễm còn phá hại dần những công trình xây dung như cầu cống, nhà cửa, di tích lịch sử…

b. Các biện pháp nên làm là:

-         Xử lí khí thải của các nhà máy, các lò đốt, các phương tiện giao thông…

-         Bảo vệ rừng, trồng rừng, trồng cây xanh…

Bài tập 1:  Dùng hết 5 kg than ( chứa 90% C, và 10% tạp chất không cháy) để đun nấu.

                           Biết V_kk = 5. Hỏi thể tích không khí (ở đktc) đã dùng là bao nhiêu lít.

           A. 4000lít                     B. 4200lít                  C. 4250lít                   D. 4500lít           

Bài tập 2: Một hỗn hợp khí gồm 3,2g O₂ và 8,8g CO₂. Khối lượng trung bình của 1 mol hỗn hợp khí trên là:

           A. 30g                          B. 35g                        C. 40g                        D. 45g

II/ Sự cháy và sự oxi hoá chậm

1. Sự cháy

- VD: Ga cháy, nến cháy.

* Sự cháy là sự oxihoá có toả nhiệt và phát sáng.

- Sự cháy của một chất trong không khí và trong khí oxi:

+ Giống nhau: Đều là sự oxihoá.

+ Khác nhau : Sự cháy trong không khí xãy ra chậm hơn, tạo ra nhiệt độ thấp hơn khi cháy trong khí oxi.

2. Sự oxi hoá chậm

- VD: + Al, Fe bị gỉ

          + Sự oxihoá chậm xảy ra trong cơ thể người.

* Sự oxihoá chậm là sự oxihoá có toả nhiệt và phát sáng.

III/ Điều kiện phát sinh và các biện pháp để dập tắt đám cháy

* Điều kiện phát sinh sự cháy

- Chất phải nóng đến nhiệt độ cháy.

- Phải có đủ khí oxi cho sự cháy.

* Biện pháp dập tắt sự cháy

- Hạ nhiệt độ của chất cháy xuống dưới nhiệt độ cháy.

- Cách li chất cháy với khí oxi.

BÀI TẬP ÁP DỤNG

Bài 1:  Muốn dập tắt ngọn lửa trên người hoặc ngọn lửa do xăng dầu cháy, người ta thường trùm vải hoặc phủ cát lên ngọn lửa, mà không dùng nước. Giải thích vì sao ?

Hướng dẫn giải

Muốn dập tắt ngọn lửa trên người hoặc ngọn lửa do xăng dầu cháy, người ta thường trùm vải hoặc phủ cát lên ngọn lửa, mà không dùng nước. Nguyên nhân là vì xăng dầu nhẹ hơn nước, nên khi xăng dầu cháy nếu ta dập bằng nước thì nó sẽ lan tỏa nổi trên mặt nước khiến đám cháy còn lan rộng lớn và khó dập tắt hơn. Do đó khi ngọn lửa do xăng dầu cháy người ta hay thường dùng vải dày trùm  hoặc phủ cát lên ngọn lửa để cách li ngọn lửa với oxi.

Bài 2:  Giải thích vì sao sự cháy trong không khí xảy ra chậm hơn và tạo ra nhiệt độ thấp hơn so với sự cháy trong oxi ?

Hướng dẫn giải

Sự cháy trong không khí xảy ra chậm hơn và tạo ra nhiệt độ thấp hơn sự cháy trong oxi bởi vì không khí là một hỗn hợp khí trong đó oxi chiếm 1/5 còn lại là nhiều chất khí khác ; do đó trong không khí khi cháy lượng oxi có thể cung cấp không đủ cho sự cháy hoặc cung cấp không liên tục. Mặt khác, nhiệt lượng cháy còn bị tiêu hao do làm nóng các khí khác ( như nitơ, cacbonic,…). Vì vậy nhiệt lượng tỏa ra cũng thấp hơn so với khi cháy trong oxi nguyên chất.
Bài 3: Mỗi giờ một người lớn tuổi hít vào trung bình  0,5 m³ không khí, cơ thể giữ lại 1/3 lượng oxi có trong không khí đó. Như vậy thực tế mỗi người trong một ngày đêm cần trung bình :

a) Một thể tích không khí là bao nhiêu ?

b) Một thể tích khí oxi là bao nhiêu ?

(Giả sử các thể tích khí được đo ở đktc).

Hướng dẫn giải

a. Trong một ngày đêm người lớn tuổi cần một lượng không khí là :

                          0,5.24 = 12 (m³).

b. Do thể tích oxi chiếm 21% thể tích không khí và cơ thể giữ lại 1/3 lượng oxi nên trong một ngày đêm người lớn tuổi cần là :

                         =  0,84 m³ = 840 (lít).