Phân biệt hiện tượng vật lý và hiện tượng hóa học (Có bài tập vận dụng)

PHÂN BIỆT HIỆN TƯỢNG VẬT LÝ VÀ HIỆN TƯỢNG HÓA HỌC

I. HƯỚNG GIẢI

- Hiện tượng vật lí: là hiện tượng chỉ biến đổi về thể, trạng thái của chất, không có chất mới sinh ra.

- Hượng tượng hóa học: là hiện tượng biến đổi chất này thành chất mới.

- Dấu hiệu chính để phân biệt hiện tượng vật lý và hiện tượng hóa học là có chất mới tạo thành.

II. BÀI TẬP MẪU

Bài 1. Phân biệt hiện tượng vật lý và hiện tượng hóa học trong các hiện tượng hóa học sau.

a. Thanh sắt đung nóng, dát mỏng và  uốn cong được.

b. Thổi khí cacbonic vào nước vôi trong , làm nước vôi trong vẩn đục.

c. Đá lạnh để ngoài không khí bị chảy thành nước lỏng.

d. Nhựa đường đung nở nhiệt độ cao nóng chảy.

Hướng dẫn:

- Hiện tượng vật lí là câu: a, c, d.

- Hiện tượng hóa học là câu: b.

III. BÀI TẬP VẬN DỤNG

Bài 1. Trong số những quá trình kể dưới đây, cho biết đâu là hiện tượng vật lý, đâu là hiện tượng hóa học. Giải thích?

a. Quả táo bị ngả sang màu nâu khi bị gọt bỏ vỏ.

b. Quá trình quang hợp của cây xanh.

c. Sự đông đặc ở mỡ động vật.

d. Ly sữa có vị chua khi để lâu ngoài không khí.

e. Quá trình bẻ đôi viên phấn.

f. Quá trình lên men rượu.

g. Quá trình ra mực của bút bi.

Bài 2. Hiện tượng nào là hiện tượng vật lí, hiện tượng nào là hiện tượng hóa học?

a. Thủy tinh nóng chảy đươc thổi thành bình cầu.

b. Khí metan (CH₄) cháy tào thành khí cacbonic và hơi nước.

c. Hòa tan axit axetic vào nước được dung dịch axetic loãng dùng làm giấm ăn.

d. Cho vôi sống (CaO) vào nước được Ca(OH)₂

e. Mở nút chai nước giải khát loại có ga thấy có bọt sủi lên. (VL vì CO₂ bị nén trong đó thoát ra ngoài)

Bài 3. Hiện tượng nào sau đây là  hiện tượng vật lí, hiện tượng nào là hiện tượng hóa học?

a. Vào mùa hè băng ở hai cực trái đất tan dần.

b. Thổi hơi thở của chúng ta vào nước vôi trong làm nước vôi trong vẩn đục.

c. Đốt cháy đường mía cháy thành màu đen và mùi khét.

d. Sắt bị nam châm hút ra khỏi hỗn hợp gồm sắt và lưu huỳnh.

e. Đun nóng hỗn hợp gồm sắt và lưu huỳnh trong ống nghiệm. Hỗn hợp nóng sáng lên và chuyển dần thành chất rắn màu xám.

Bài 4. Hãy phân tích và chỉ ra ở giai đoạn nào diễn ra hiện tượng vật lí, giai đoạn nào diễn ra hiện tượng hóa học trong các hiện tượng sau:

“Khi sản xuất vôi sống, người ta đập đá vôi thành những cục nhỏ có kích thước thích hợp cho vào lò nung, nung đá vôi ta được vôi sống và khí cacbonic. Khuấy vôi sống với ít nước ta được nước vôi đặc, thêm nước vào nước vôi đặc ta được nước vôi loãng.”

Bài 7. Thanh sắt hơ nóng, dát mỏng, kéo dài thành dây sắt, sau đó tiếp tục nung nóng thành chất bột màu nâu. Hãy chỉ ra đâu là hiện tượng vật lí, đâu là hiện tượng hóa học.

Bài 5. Trong các hiện tượng sau đây, hiện tượng nào là hiện tượng hóa học:

a. Rượu etylic để lâu trong không khí bay hơi và loãng dần.

b. Đốt cháy rượu etylic thành khí cacbon đioxit với nước.

c. Khi ở 0⁰C nước lỏng hóa rắn thành nước đá.

d. Cho một mẩu kim loại natri vào nước ta thấy mẩu kim loại tan dần và tạo thành dung dịch có tính bazơ.

Hãy chọn phương án đúng trong các phương án sau:

A. a, b                                 B. b, d                                     C. a, c                                      D. c, d

Bài 6. Hãy chỉ ra đâu là hiện tượng vật lý đâu là hiện tượng hóa học trong các hiện tượng sau:

a. Hiện tượng cháy rừng gây ô nhiễm môi trường.

b. Để làm giảm độ chua của đất trồng cần phải bón vôi.

c. Để làm giảm độ mặn của đất, phải đưa nước vào ruộng để rửa mặn.

d. Dây tóc bóng đèn nóng và sáng lên khi có dòng điện đi qua.

e. Rượu etylic để lâu trong không khí có mùi chua.

f. Xăng cháy tạo ra khí cacbonic và hơi nước.

g. Hòa tan đường vào nước ta được dung dịch nước đường.

LỜI GIẢI

Bài 1.

a. Quả táo bị ngả sang màu nâu khi bị gọt bỏ vỏ → Hiện tượng hóa học.

b. Quá trình quang hợp của cây xanh → Hiện tượng hóa học

c. Sự đông đặc ở mỡ động vật → Hiện tượng vật lí

d. Ly sữa có vị chua khi để lâu ngoài không khí→ Hiện tượng hóa học

e. Quá trình bẻ đôi viên phấn Hiện tượng vật lí

f. Quá trình lên men rượu→ Hiện tượng hóa học

g. Quá trình ra mực của bút bi Hiện tượng vật lí

Bài 2.

a. Thủy tinh nóng chảy đươc thổi thành bình cầu→ Hiện tượng vật lí

b. Khí metan (CH₄) cháy tào thành khí cacbonic và hơi nước→ Hiện tượng hóa học

c. Hòa tan axit axetic vào nước được dung dịch axetic loãng dùng làm giấm ăn→ Hiện tượng vật lí

d. Cho vôi sống (CaO) vào nước được Ca(OH)₂→ Hiện tượng hóa học

e. Mở nút chai nước giải khát loại có ga thấy có bọt sủi lên. → Hiện tượng vật lí vì CO₂ bị nén trong chai bị thoát ra ngoài khi mở nút)

Bài 3.

a. Vào mùa hè băng ở hai cực trái đất tan dần →Hiện tượng vật lí

b. Thổi hơi thở của chúng ta vào nước vôi trong làm nước vôi trong vẩn đục→ Hiện tượng hóa học

c. Đốt cháy đường mía cháy thành màu đen và mùi khét→ Hiện tượng hóa học

d. Sắt bị nam châm hút ra khỏi hỗn hợp gồm sắt và lưu huỳnh →Hiện tượng vật lí

e. Đun nóng hỗn hợp gồm sắt và lưu huỳnh trong ống nghiệm. Hỗn hợp nóng sáng lên và chuyển dần thành chất rắn màu xám→ Hiện tượng hóa học

Bài 4.

“người ta đập đá vôi thành những cục nhỏ có kích thước thích hợp” là hiện tượng vật lí.

“nung đá vôi ta được vôi sống và khí cacbonic” là hiện tượng hóa học.

“Khuấy vôi sống với ít nước ta được nước vôi đặc” là hiện tượng vật lí.

“thêm nước vào nước vôi đặc ta được nước vôi loãng” là hiện tượng vật lí.

Bài 5.

Đán án đúng là B.

Bài 6.

a. Hiện tượng cháy rừng gây ô nhiễm môi trường→ Hiện tượng hóa học

b. Để làm giảm độ chua của đất trồng cần phải bón vôi→ Hiện tượng hóa học

c. Để làm giảm độ mặn của đất, phải đưa nước vào ruộng để rửa mặn→Hiện tượng vật lí

d. Dây tóc bóng đèn nóng và sáng lên khi có dòng điện đi qua→Hiện tượng vật lí

e. Rượu etylic để lâu trong không khí có mùi chua→ Hiện tượng hóa học

f. Xăng cháy tạo ra khí cacbonic và hơi nước→ Hiện tượng hóa học

g. Hòa tan đường vào nước ta được dung dịch nước đường→Hiện tượng vật lí