Xác định CTHH dựa vào PTHH

XÁC ĐỊNH CÔNG THỨC HÓA HỌC DỰA VÀO PTHH

Phương pháp giải chung    

- Đặt công thức chất cần tìm theo bài toán

- Đặt ẩn số (thường là số mol, NTK…) của chất cần tìm (nếu cần)

- Viết phương trình hóa học

- Tính theo phương trình hóa học=> Lập phương trình toán học

- Giải  phương trình toán học tìm M chất cần tìm => Công thức hóa học.

Bài 1:  Cho 7,2g một kim loại hoá trị II phản ứng hoàn toàn với dung dịch HCl, thu được 0,3 mol H₂ ở đktc. Xác định tên kim loại đã dùng.

Hướng dẫn:

- Gọi kim loại cần tìm là A

- Phương trình hóa học:

A + 2HCl –> ACl₂ + H₂

- Theo bài ra: n_{A =}

=> M_A =  = 24(g). Vậy A là kim loại Mg

Bài 2: Dẫn luồng khí H₂ dư qua 16 gam một oxit kim loại hóa trị III. Sau phản ứng thu được 11,2 gam kim loại. Xác định CTHH của oxit trên. 

Hướng dẫn:

- Gọi kim loại hóa trị III là A => công thức của oxit cần tìm là A₂O₃

- PTHH :  A₂O₃ + 3 H₂   2 A + 3 H₂O

- Theo đề bài:

- Theo PTHH: ó => M_A = 56

- Vậy kim loại cần tìm là Fe₂O₃

Bài 3:

      Hòa tan hoàn toàn 5,4 gam hỗn hợp A gồm một kim loại hóa trị I và oxit của nó có tỉ lệ số mol tương ứng là 2:1 trong dung dịch H₂SO₄ dư thì thu được 1,12 lit khí (đktc). Xác định kim loại và oxit?

Hướng dẫn

      Gọi kim loại hóa trị I là X, công thức oxit là X₂O

      Phương trình: 2X + H₂SO₄® A₂SO₄   +   H₂                (1)

                          X₂O + H₂SO₄® A₂SO₄   +   H₂O               (2)

          m_A = 0,1.M_X + 0,05.(2M_X + 16)= 5,4 ® M_X = 23(g)

          Vậy X là Na.

Bài 4: Hoà tan hoàn toàn 3,6 g một kim loại bằng dung dịch HCl, sau phản ứng thu được 3,36 lít một chất khí ở đktc. Hãy xác định kim loại.

Phân tích: Dạng bài tập này đòi hỏi học sinh phải hệ thống các đại lượng cần xác định vì vậy ngoài việc vận dụng các bước giải thì trước hết phải tìm mối quan hệ giữa khối lượng mol và hoá trị của kim loại, sau đó dùng phương pháp biện luận để tìm ra kim loại.  

Hướng dẫn:

- Gọi kim loại cần tìm là R, hoá trị của kim loại là a

          - PTHH :  2R + 2aHCl  2RCl_a + aH₂

          - Khí thu được sau phản ứng là H₂

- Theo PTHH :   n_R = n_H

          - Theo đề bài : n_H =  = 0,15 (mol)

           n_R = . 0,15 =  (mol)

 m_R = . M_R = 3,6 (g)  M_R = 12a

Vì R là kim loại nên a có thể nhận các giá trị 1, 2, 3. Xét bảng sau :

          - Theo bảng trên ta thấy chỉ có kim loại Mg có hoá trị II và nguyên tử khối bằng 24 g là phù hợp.

- Vậy kim loại cần tìm là magie Mg.