Phương pháp giải bài tập monosaccarit (Chi tiết - Có ví dụ minh họa)

Chuyên đề bài tập monosaccarit

DẠNG 1: PHẢN ỨNG OXI HÓA KHÔNG HOÀN TOÀN GLUCOZO

C₆H₁₂O₆ →2Ag                                                          ( M_C6H12O6 = 180, m _Ag = 108)

C₆H₁₂O₆ → Cu₂O

Glucozo làm mất màu dd Br₂, KMnO₄ còn fructozo thì không

- n_Ag = 2n_C6H12O6

- n_Cu2O = n_C6H12O6

Ví dụ Đun nóng 250 gam dung dịch glucozơ với dung dịch AgNO3 /NH3 thu được 15 gam Ag, nồng độ của dung dịch glucozơ là :

1. 5%                  B. 10%                       C. 15%                       D. 30%

Lời giải

n_Ag =  15/108 mol

Ta có n_glucozo = ½ n_Ag = ½ . 15/108 = 5/72 mol

=>  m_glucozo = 180. 5/72 = 12,5 g

=> C% = (12,5 . 100%) : 250 = 5%

=> Đáp án A

DẠNG 2: PHẢN ỨNG LÊN MEN CỦA GLUCOZƠ (C₆H₁₂O₆) 

                 H%

 C₆H₁₂O₆   -->   2C₂H₅OH        +    2CO₂

Lưu ý: Bài toán thường gắn với dạng toán dẫn CO₂ vào nước vôi trong Ca(OH)₂ thu được khối lượng kết tủa CaCO₃. Từ đó tính được số mol CO₂  dựa vào số mol CaCO₃ (nCO2 = nH2O)

Ví Dụ 1: Lên men a gam glucozơ với hiệu suất 90 %, lượng CO₂ sinh ra cho hấp thụ hết vào dung dịch nước vôi trong thu được 10,0 gam kết tủa và khối lượng dung dịch giảm 3,40 gam. Vậy giá trị của a là:

A. 20,0 gam                      B. 15,0 gam                   C. 30,0 gam           D. 13,5 gam 

Lời giải

Có m_CO2=m_{(kết tủa)}   -   m_(giảm)= 10-3,4=6,6
n_CO2  =  0,15   => n_(glucozo)=(0,15/2) .(100/90)=1/12 ( vì hiệu suất = 90%)
=>m(glucozo)=(1/12). 180=15
=>Đáp án D

Ví dụ 2: Cho m gam glucozo lên men thành ancol etylic với hiệu suất 75%. Toàn bộ khí CO₂ sinh ra được hấp thụ hết vào dung dịch Ca(OH)₂ ( lấy dư ), tạo ra 80g kết tủa. Giá trị của m là:

1. A.    54g                        B. 27g                         C. 96g                        D.15g

Lời giải

n _C2H5OH= n _CO2= n _CaCO3=80/100=0,8(mol)
n _C6H12O6=1/2 n _C2H5OH=0,82=0,4(mol)
                 => m=0,4.180.10075=96(g)

Ví dụ 3: Từ 180g Glucozo, bằng phương pháp lên men rượu, thu được a gam ancol etylic (hiệu suất 80%). Oxi hóa 0,1a gam ancol etylic bằng phương pháp lên men giấm, thu được hỗn hợp  X. Để trung hòa hỗn hợp X cần 720ml dung dịch NaOH 0,2M. Hiệu suất của quá trình lên men giấm là….?

A.    90%                      B. 30%                       C. 40%                       D. 80%

Lời giải

C₆H₁₂O₆ → 2C₂H₅OH         →   CH₃COOH
n _C6H12O6 = 1 mol => n _C2H5OH = 2mol

=>n_{C2H5OH thực tế} = 2. 0,8 =1,6 mol

=>n_{CH3COOH lt} = 0,1. 1,6 = 0,16 mol
n_{CH3COOH tt} = n_OH- = 0,72. 0,2 = 0,144 mol
=>Hiệu suất của quá trình lên men giấm là H = (0,144/0,16).100% = 90%.

DẠNG 3: KHỬ GLUCOZƠ BẰNG HIDRO

C₆H₁₂O₆ + H₂ --->C₆H₁₄O₆

(Glucozơ)              (sobitol)

Ví dụ: Lượng glucozơ cần dùng để tạo ra 1,82 gam sobitol với hiệu suất 80% là

A. 2,25 gam.              B. 1,80 gam.              C. 1,82 gam.              D. 1,44 gam.

Lời giải

C₆H₁₂O₆          +       H₂      -> C₆H₁₄O₆

   (sobitol) 

n _C6H14O6 = 1,82:182=0,01mol 
=>m _C6H12O6=0,01.180.(100:80)=2,25g

BÀI TẬP ÁP DỤNG

Câu 1.  Đun nóng dd chứa 9g glucozơ với AgNO₃ đủ pứ trong dd NH₃ thấy Ag tách ra. Tính lượng Ag thu được.          

            A. 10,8g                        B. 20,6                     C. 28,6                        D. 26,1

Câu 2.Tính lượng kết tủa bạc hình thành khi tiến hành tráng gương hoàn toàn dd chứa 18g glucozơ.(H=50%)

             A. 21,6g                     B. 10,8                                    C. 5,4              D. 2,16

Câu 3. Cho 200ml dd glucozơ pứ hoàn toàn với dd AgNO₃ trong NH₃ thấy có 10,8g Ag tách ra. Tính nồng độ mol/lít của dd glucozo đã dùng.

               A. 0,25M                    B. 0,05M                    C. 1M             D. số khác

Câu 4. Cho m gam glucozơ lên men, khí thoát ra được dẫn vào dd nước vôi trong dư thu được 55,2g kết tủa trắng. Tính khối lượng glucozơ đã lên men, biết hiệu suất lên men là 92%.  

            A. 54               B. 58   C. 84               D. 46

Câu 5. Đun nóng 37,5 gam dung dịch glucozơ với lượng AgNO₃/dung dịch NH₃ dư, thu được 6,48 gam bạc. Nồng độ % của dung dịch glucozơ là 

              A. 11,4 %       B. 14,4 %       C. 13,4 %       D. 12,4 %

Câu 6. Khi lên men 360 gam glucozơ với hiệu suất 100%, khối lượng ancol etylic thu được là:

            A.184 gam             B.138 gam         C.276 gam             D.92 gam                

Câu 7. Cho m gam glucozơ lên men, khí thoát ra được dẫn vào dd nước vôi trong dư thu được 55,2g kết tủa trắng. Tính khối lượng glucozơ đã lên men, biết hiệu suất lên men là 92%.

              A. 54             B. 58                           C. 84                           D. 46

Câu 8.  Cho 360gam glucozơ lên men, khí thoát ra được dẫn vào dd nước vôi trong dư thu được m g kết tuả trắng. Biết hiệu suất của quá trình lên men đạt 80%. Giá trị của m là: 

            A. 400            B. 320             C. 200             D.160

Câu 9.  Lên men glucozơ thành ancol etylic. Toàn bộ khí CO₂ sinh ra trong quá trình này được hấp thụ hết vào dd Ca(OH)₂ dư tạo ra 50 gam kết tủa, biết hiệu suất quá trình lên men đạt 80%. Vậy khối lượng glucozơ cần dùng là:

            A.33,7 gam                B.56,25 gam              C.20 gam                    90 gam

Câu 11: Lên men m gam glucozơ với hiệu suất 90%, lượng khí CO2 sinh ra hấp thụ hết vào dung dịch nước vôi trong, thu được 10 gam kết tủa. Khối lượng dung dịch sau phản ứng giảm 3,4 gam so với khối lượng dung dịch nước vôi trong ban đầu. Giá trị của m là

A. 20,0.                   B. 30,0.               C. 13,5.               D. 15,0.

ĐÁP ÁN

1A       2B       3A       4A       5B       6A      7A      8B      9B      10D