Glucozơ

 GLUCOZƠ

Công thức phân tử: C₆H₁₂O₆

Phân tử khối: 180

I. Trạng thái tự nhiên

- Glucozơ có trong hầu hết các bộ phận của cây, nhiều nhất trong quả chín, đặc biệt là nho chín

- Glucozơ còn có trong cơ thể người và động vật: Trong máu (nồng độ 0,1%), trong mật ong (31%)

II.Tính chất vật lí:

- Glucozơ là chất kết tinh không màu

- Có vị ngọt

- Dễ tan trong nước

III.Tính chất hoá học:

1.Phản ứng oxi hoá glucozơ

   C₆H₁₂O₆ + Ag₂O  C₆H₁₂O₇ + 2Ag

-Phản ứng trên được dùng để tráng gương nên gọi là phản ứng tráng gương

2.Phản ứng lên men rượu :

C₆H₁₂O₆(dd)  2C₂H₅OH(dd)+2CO₂(k)

IV.Ứng dụng

- Là chất dinh dưỡng quan trọng của người và động vật

- Được dùng để pha huyết thanh

- Sản xuất vitamin C

- Trong công nghiệp, glucozơ được dùng để tráng gương, tráng ruột phích

V. Bài tập củng cố

Bài 1:

Bằng phương pháp hóa học hãy nhận biết các các dung dịch sau: dung dịch glucozơ, dung dịch rượu etylic, dung dịch axit axetic

Hướng dẫn giải:

 Cho quỳ tím vào 3 mẫu thử. 
+ Mẫu nào làm đổi màu quỳ tím thành màu đỏ nhạt thì đó là mẫu chứa dd axit axetic. 
+ Mẫu nào không làm đổi màu quỳ tím thì đó là mẫu chứa rượu etylic và glucozơ. 
- Cho Na vào hai mẫu thử còn lại. 
+ Mẫu nào có khí bay lên là mẫu chứa dd rượu etylic. 
          C₂H₅OH + Na  → C₂H₅ONa + H2
+ Mẫu còn lại không có hiện tượng gì là mẫu chứa dd glucozơ.

Bài 2:

Bằng phương pháp hóa học hãy nhận biết các các dung dịch sau: dung dịch glucozo, dung dịch benzen, dung dịch axit axetic

Hướng dẫn giải:

- Cho quỳ tím vào 3 mẫu thử. 
+ Mẫu nào làm đổi màu quỳ tím thành màu đỏ nhạt thì đó là mẫu chứa dd axit axetic. 
+ Mẫu nào không làm đổi màu quỳ tím thì đó là mẫu chứa dung dịch benzen và glucozơ. 
- Cho 2 chất còn lại tác dụng với Ag₂O trong amoniac:

+ Mẫu nào cho kết tủa trắng (tạo Ag) thì đó là glucozơ

          C₆H₁₂O₆ + Ag₂O  C₆H₁₂O₇ + 2Ag 

+ Mẫu nào không có hiện tượng gì là benzen

Bài 3: Người mắc bệnh tiểu đường trong nước tiểu thường có lẫn glucozơ. Để kiểm tra xem trong nước tiểu co glucozơ hay không có thể dùng lọai thuốc thử nào trong các chất sau:
A. Rượu etylic
B. Qùy tím
C. Dd bạc nitrat trong amoniac
D. Kim loại sắt 
Bài 4: Điền từ thích hợp vào chỗ trống:
a) Glucozơ có công thức phân tử ….............. , là chất kết tinh không màu, vị …......... , dễ tan trong …........
b) Các phản ứng quan trọng của glucozơ là:
+ …...........................................
+ …...........................................
c) Glucozơ là ….......................................... của người và ĐV

Hướng dẫn giải:
a) Glucozơ có công thức phân tử C₆H₁₂O₆ , là chất kết tinh không màu, vị ngọt , dễ tan trong nước

b) Các phản ứng quan trọng của glucozơ là:
+ phản ứng tráng gương
+ phản ứng lên men rượu
c) Glucozơ là chất dinh dưỡng quan trọng của người và động vật             
Bài 5:

Tính lượng kết tủa Ag hình thành khi tiến hành tráng gương hoàn toàn dung dịch chứa 18 gam glucozơ

Hướng dẫn giải:
C₆H₁₂O₆ + Ag₂O  C₆H₁₂O₇ + 2Ag 

 =  = 0,1 mol

Theo pthh ta có n_Ag = 2. = 2.0,1 = 0,2 mol

m_Ag = 0,2.108 = 21,6 g

Bài 6:

Khi lên men glucozơ người ta thấy thoát ra 16,8 lít khí CO₂, ở điều kiện tiêu chuẩn.

a) Tính khối lượng rượu etylic tạo ra sau khi lên men

b) Tính khối lượng glucozơ đã lấy lúc ban đầu, biết hiệu suất quá trình lên men là 90%

Hướng dẫn giải:

a) Số mol CO₂ = 16,8 : 22,4 = 0,75 mol

C₆H₁₂O₆  2C₂H₅OH + 2CO₂

Thấy số mol C₂H₅OH = số mol CO₂ = 0,75 mol

=> m C₂H₅OH = 0,75 x 46 = 34,5 g

b) Số mol glucozơ phản ứng = ½ số mol CO₂ = ½.0,75 = 0,375 mol

Vì hiệu suất phản ứng là 85%% nên lượng glucozơ lấy lúc ban đầu là:

=>  m_C6H12O6 = 0,375 x 180 x  = 75 gam.